Hoe gebruik ik scherptediepte in mijn foto’s?

Wil jij zelf kunnen bepalen wat er wel en niet scherp is op jou foto? Ik ga je helpen! Eerder heb ik je verteld over hoe je de scherptediepte toepast bij verschillende onderwerpen.

Een kleine herhaling: Wanneer de hele foto scherp is, spreken we van een grote scherptediepte maar wanneer alleen je onderwerp scherp is en de rest onscherp is spreken we van een kleine scherptediepte.

Nu gaan we hier iets dieper op in en vertel ik je hoe je met behulp van je diafragma en je brandpuntsafstand zelf de scherptediepte bepaald. Misschien zijn dit even moeilijke woorden, maar we beginnen rustig bij het begin.

Hoe werkt scherpte diepte

Wat is diafragma?

Het diafragma is een opening in de lens waarmee je de hoeveelheid licht kunt bepalen die op de sensor valt.

Een groot diafragma (laag getal) laat veel licht toe op de sensor. Hoe meer licht er op je sensor valt, hoe lichter je foto wordt. Een voorbeeld van een groot diafragma is f/2.8.

Een klein diafragma (hoog getal) laat minder licht toe in je sensor. Je foto wordt dus donkerder. Een klein diafragma is bijvoorbeeld f/22.

Dit is wel even oefenen, omdat goed licht belangrijk is in de fotografie. Bij buitenfotografie kun je dus sneller een klein diafragma gebruiken, omdat er al veel licht aanwezig is. Wanneer je binnen fotografeert kies je eerder voor een groot diafragma, omdat daar minder licht aanwezig is.

scherptediepte fotograaf

Oké, nu gaan we het nog moeilijker maken. Het diafragma bepaalt niet alleen de hoeveelheid licht wat op je sensor valt, maar ook de hoeveelheid scherpte in je foto.

Hoe kleiner je diafragma (hoog getal), hoe meer scherpte je creëert op je foto.

Bij portretfotografie is het belangrijk dat de aandacht naar de persoon gaat, dus kun je een groot diafragma (laag getal) gebruiken. Hierdoor wordt de achtergrond onscherp en gaat alle aandacht naar de persoon op de foto.

Wanneer je een grote groep mensen op de foto zet, wil je natuurlijk dat iedereen op de foto scherp is. Van de kleinkinderen tot en met opa en oma! Daarom gebruik je dan een klein diafragma (hoog getal).

Scherptediepte foto

Dichtbij of ver weg

Niet alleen het diafragma bepaalt de scherpte van je foto, maar ook de afstand tussen jou, je object en de achtergrond speelt een grote rol. Als jouw onderwerp tegen de achtergrond staat, krijg je geen onscherpe achtergrond. Alleen als er ruimte tussen de persoon en de achtergrond is wordt de achtergrond onscherp.

Door de ruimte die je creëert tussen je model en je achtergrond, kun je dus met een groot diafragma (laag getal) de achtergrond onscherp maken. Hierdoor gaat alle aandacht naar je onderwerp toe. Op de eerste foto hieronder staat het model tegen de muur aan en op de foto daarnaast staat ze ongeveer 5 meter van de muur af. De instellingen zijn hetzelfde, maar toch zie je veel verschil!

Oefenfoto scherptediepte
Instellingen: F/4.0. ISO 100 1/80 sec geen ruimte tussen model en muur
Hoe werkt scherptediepte
Instellingen: F/4.0, ISO 100, 1/80 sec, 5 meter tussen muur en model

Brandpuntsafstand

De brandpuntsafstand van je objectief bepaalt hoeveel er te zien is op je foto. Ook bepaalt het hoe groot je onderwerp te zien is. Je brandpuntsafstand heeft een grotere invloed op de scherpte dan je diafragma. Als je een groot diafragma (laag getal) instelt maar volledig uitzoomt op je onderwerp, zal de achtergrond niet onscherp worden. Wanneer je dan inzoomt, wordt de achtergrond wél onscherp.

camera objectieflens brandspuntsafstand

Bij onderstaande foto’s is de eerste foto helemaal uitgezoomd (24 mm) en is gebruik gemaakt van groot diafragma (laag getal). Bij de tweede foto is de foto helemaal ingezoomd (105 mm) en is gekozen voor een klein diafragma (hoog getal). Door op het model in te zoomen, wordt de achtergrond ook onscherper. Dus, als je inzoomt kun je met een hoog getal alsnog onscherpte in je foto creëren.

Workshop fotografie

Workhshop scherptediepte

Hier kun je ook mee spelen. Je kunt bijvoorbeeld kiezen voor een groot diafragma en vervolgens inzoomen op de ogen van je model. De ogen zullen scherp zijn maar de haren zullen al wat onscherper zijn. Door met je brandpuntsafstand en je diafragma te spelen, heb je altijd controle over wat wel en niet scherp is op jouw foto. Hiermee creëer je veel meer opties met een achtergrond of een object!

Snap je nu wat scherptediepte inhoud? Ga er dan zelf mee aan de slag! Kom je er toch niet helemaal uit? Je mag mij altijd een berichtje sturen.

Vragen? Stel ze gerust